vrijdag 5 juni 2015

Het fenomeen Islamitische Staat (verklaard)

De snelle en schijnbaar onstuitbare opmars van de Islamitische Staat (IS) is een fenomeen, niet alleen omdat IS zo wreed is, maar ook omdat niemand deze opmars voor mogelijk hield. Dus hoe is dit eigenlijk mogelijk? En wat is IS eigenlijk?

Vanaf het begin horen we dat IS alleen maar zo snel terrein heeft kunnen winnen omdat de tegenstander zo zwak is en omdat Irak en Syrië bovendien vooral woestijn is: woestijn wordt immers niet verdedigd, zodat je ook niet veel militaire macht nodig hebt om woestijn te veroveren. Zodra de vijanden van IS zich eens kwaad maken, dan hebben ze IS zo vernietigd. In dit verband is het veelzeggend dat ook Obama zich aanvankelijk in uiterst bagatelliserende termen over IS uitliet: “I think the analogy we use around here sometimes, and I think is accurate, is if a JV team puts on Lakers uniforms, that doesn’t make them Kobe Bryant.” Niet alleen zou IS geen serieuze partij zijn, maar IS zou strategische blunder op strategische blunder stapelen, zodat telkens de snelle ondergang van IS werd voorspeld. Ik onderscheid drie militair-strategische blunders waar IS zich aan zou bezondigen:

1. Waar de andere oppositiegroepen in Syrië in wisselende coalities tegen Assad streden om zo sterker te staan, hanteert IS de omgekeerde strategie die is gebaseerd op “wie niet voor ons is, is tegen ons”: oppositiegroepen hebben de keuze zich bij IS aan te sluiten of afgeslacht te worden. Zelfs andere en enigszins vergelijkbare radicaal-islamitische groeperingen zoals Al Qaida en Hamas zijn vanaf het begin door IS tot vijanden verklaard. Die verdeeldheid en zelfs oorlog tussen de oppositiegroepen zouden die groepen verzwakken en Assad in de kaart spelen.

2. IS neemt geen krijgsgevangenen, maar doodt elke vijandelijke strijder. Als men aldus tegen IS vecht, dan is overgeven geen optie omdat je beter kunt sterven door een kogel van IS dan onder het mes van IS waardoor IS zo hun vijand maximaal laat presteren: de vijand van IS is – net als de strijders van IS zelf – bereid zichzelf dood te vechten. Omgekeerd willen de IS-strijders zo graag sterven als martelaar dat ze zich niet verbergen voor de vijand en zich zo tot makkelijke doelwitten maken.

3. Onder meer Hitler verloor de oorlog omdat hij zich geconfronteerd zag met verschillende fronten. De grootste dwaasheid van IS zou dan ook zijn dat IS niet alleen op meerdere fronten vecht maar in feite de hele wereld de oorlog heeft verklaard en iedereen, zeker ook de grootmachten, uitnodigt om tegen IS te gaan vechten.

Maar zelfs nu onder meer de VS op die uitnodiging zijn ingegaan en IS bombarderen, lijkt IS onverminderd sterk. Wat verklaart hun succes? Zoals bekend heeft dat er onder meer mee te maken dat hoge militairen die onder Saddam Hoessein dienden een belangrijke rol in IS spelen waardoor IS wel degelijk strategisch inzicht heeft en de wapens die ze buitmaken ook kunnen bedienen. Iets minder bekend is dat het succes van IS niet alleen met de toestand in Irak – met een sjiitisch regime dat de soennieten onderdrukt waardoor IS de loyaliteit van de soennitische bevolking kon verwerven – maar zeker ook met de toestand in Syrië te maken heeft: de burgeroorlog in Syrië gaf IS de benodigde gevechtservaring en omdat het Westen vindt dat Assad weg moet, wil het Westen ook niet dat IS verliest in Syrië: als IS in Syrië wordt verslagen, dan heeft Assad de oorlog gewonnen omdat IS alle andere oppositiegroepen heeft verdreven of gemarginaliseerd. IS kan daarom niet verliezen in Syrië – en omdat IS en Assad beide niet mogen winnen, kan de burgeroorlog eindeloos duren – waardoor IS steeds beter wordt in de strijd en het vanuit Syrië Irak en de rest van de wereld kan blijven belagen (de hoofdstad van IS ligt dan ook niet in Irak maar in Syrië).

Maar de ‘blunders’ van IS vormen in zekere zin ook zijn kracht en laten ook zien wat IS eigenlijk is:

1. Omdat IS ook concurrerende oppositiegroepen bestrijdt, verdwijnt de verdeeldheid onder de oppositie omdat er uiteindelijk maar één oppositie is, namelijk IS. Qua ideologie heeft IS het takfirisme en salafisme gemeen met Al Qaida, maar zij hebben een tegengestelde strategie: Al Qaida wil aanslagen tegen het Westen omdat het Westen de corrupte, onislamitische regimes in de moslimwereld in het zadel houdt (en is daarom wat achterhaald geworden sinds de 'Arabische lente'), maar IS volgt de omgekeerde weg door eerst land te veroveren in het hart van de moslimwereld zelf om uiteindelijk – als laatste stap in een lange oorlog tegen de hele wereld – de vlag van IS ook in Washington te planten. Waar Al Qaida in hoge mate een symbolische strijd voert (ook gericht tegen de symbolen van het Westen) en daarmee in een (19de eeuwse, romantische) anarchistische traditie een wereldrevolutie wil ontketenen waarbij moslims wereldwijd in opstand komen tegen hun onderdrukking door seculieren en niet-moslims (zo beschouwd zou je ze trotskisten kunnen noemen), is IS een meer stalinistische beweging die daadwerkelijk een islamitische Staat wil vestigen en van daaruit stapje voor stapje de rest van de wereld wil veroveren (Saddam Hoessein, wiens getrouwen in de top van IS zitten, zag trouwens Stalin als zijn grote voorbeeld). IS hanteert een zeer militaire, realistische benadering en moet niets hebben van het romantisch symbolisme van de meeste andere terroristische groepen. IS veracht zo ook Hamas met z’n symbolische raketjes op Israël (die louter tot doel hebben dat Israël hard terugslaat en veel Palestijnse burgerslachtoffers maakt zodat de moslimwereld en heel het linkse deel van het Westen in woede onsteekt over deze 'genocide' en collectief Israël zal veroordelen en ontmantelen): de vernietiging van Israël is ook voor IS zo ongeveer het hoogste doel (men herinnere zich de 'dood aan de Joden'-leus van de IS-aanhangers in Den Haag), maar IS wil Israël pas aanvallen als het ook zelf sterk genoeg is – als men zelf over kernwapens beschikt – om een oorlog met Israël niet alleen 'moreel' maar ook militair te kunnen winnen.

2. Omdat IS geen krijgsgevangenen neemt, slaan veel vijandelijke strijders al op de vlucht zodra de IS-vlag aan de horizon verschijnt. Die zwarte vlag is al veelzeggend. Wat ik ervan begrijp wordt de zwarte vlag door zo’n beetje alle jihadistische en revolutionaire bewegingen binnen de soennitische islam gevoerd omdat ook Mohammed deze als zijn (belangrijkste) ‘adelaar’ (Romeinse veldteken van de kern van het leger) in de strijd meedroeg en omdat het de vlag was van het derde Kalifaat dat tevens de ‘Gouden Eeuw’ van de islam omvatte waarnaar alle soennitische fundamentalisten terug verlangen. Tevens staat de zwarte vlag voor alle vier eerste kalifaten tezamen en wordt het ook wel gebruikt als anti-sjiitische vlag (het conflict tussen soennieten en sjiieten betreft in oorsprong Mohammeds opvolging en daarmee die kalifaten): zwart werd de kleur van de soennieten en wit de kleur van de sjiieten (in feite is groen de kleur van de islam maar dat groen verwijst naar vrede). Onder meer de wahhabieten, aanhangers van een 18de eeuwse puriteinse vorm van islam die een alliantie aangingen met de Saud-heersers waardoor het wahhabisme nog altijd de staatsreligie van Saoedi-Arabië is, beschreven de zwarte vlag met de shahada ('ik getuig dat Allah de enige god is en Mohammed zijn profeet') zoals ook IS en andere jihadi’s dat hebben overgenomen (ook de vlag van Saoedi-Arabië zelf bevat de shahada). De IS-vlag verraadt zo al de wahhabistische, Saoedi-Arabische oorsprong van de IS-ideologie. Wat IS ook van de oorspronkelijke wahhabieten/Saoedi-revolutionairen heeft overgenomen is de puriteinse beeldenstorm (elke vorm van afgoderij – van niet-islamitische religies tot de tekeningen van Mohammed – moet worden vernietigd) en de strategie van terreur om land te veroveren. Multiculturalisten benadrukken graag dat het (oude) westerse stereotype van de moslim als een bloeddorstige moordenaar een vooroordeel is, maar de Saoedi’s hebben bewust dat beeld van de Arabier geschapen zoals in onze tijd IS bewust haar gruweldaden filmt en aan de hele wereld toont: in deze Saoedisch-wahhabistische traditie is terreur – het zaaien van angst bij de vijand – een welbewust gekozen (en door de Koran geïnspireerde) oorlogsstrategie. En in dat opzicht is de zwarte kleur van de meegedragen vlag als de kleur van de dood ook goed gekozen. De zwarte kleur bevestigt zo dat IS geen krijgsgevangenen neemt maar slechts de dood komt brengen, waarbij ook de IS-strijders zelf alleen maar hopen om gedood te worden omdat slechts het leven in het hiernamaals ertoe doet. Het lijkt me geen toeval dat daarom ook de fascisten en het elitekorps van de nazi’s, de SS, die zich net als ‘de Arabieren’ van terreur bedienden en een doodscultus in het leven riepen, zich eveneens in zwart hulden. In feite bewonderde Hitler de moslims om – behalve hun gezamenlijke Jodenhaat (volgens Hitler haten hooguit de Arabieren de Joden nog meer dan de nazi’s de Joden haten) – hun vermeende meedogenloosheid en doodsverachting waardoor moslimstrijders zulke fenomenale strijders zouden zijn, beter dan Europese strijders ooit zouden kunnen zijn (omdat wij Europeanen bang voor de dood zijn). IS is ook beslist niet middeleeuws, maar juist als uiteindelijke vorm van het wahhabisme de moderne, ‘protestantse’ versie van de islam bij uitstek: IS verzet zich juist tegen de traditionele ‘middeleeuwse’ islam die religie koppelt aan een pragmatische wereldse politiek en als zodanig naar orde en dus vrede en gematigdheid streeft. IS heeft geen boodschap aan de islaminterpretatie van de autoriteiten maar zoekt de zuivere islam vanuit de teksten zelf zoals die autonome interpretatie via onder meer het internet wordt verspreid. In feite kon juist in het protestantse, individualistische Westen de IS-ideologie tot bloei komen, zodat IS naast Saoedi's ook opvallend veel westerse moslims aantrekt. Net als het socialisme wil het moslimradicalisme alle oude structuren vernietigen en een ideale, rechtvaardige maatschappij realiseren, hetgeen voor de moslim het kalifaat waarin iedereen volgens de sharia leeft is, welk kalifaat tegelijkertijd grote gelijkenis vertoont met de totalitaire Staat van bv. de Sovjet-Unie onder Stalin en zijn strijders allen op Che Guevara lijken (en om welk gemeenschappelijk idealisme en revolutionair ideaal socialisten en moslims zulke sterke bondgenoten zijn geworden, temeer nu de revolutionaire moslims - geïnspireerd door het marxisme - de islam ook als 'de religie van de onderdrukten' opvatten waardoor onder meer militante zwarten in de VS zich in grote getale tot de islam bekeerden). Hierin zit ook het paradoxale conflict met Saoedi-Arabië zelf: IS is het wahhabisme pur sang (uit een peiling zou zijn gebleken dat maar liefst 92% van de Saoedi’s dan ook van mening is dat IS de ware islam vertegenwoordigt) zoals Saoedi-Arabië die puriteinse, radicale islam – gefinancierd met zijn oliegelden – in de hele moslimwereld heeft verspreid (en daarin heeft Saoedi-Arabië nota bene de steun van het Westen als deal die uit WO I stamt), maar tegelijkertijd heeft Saoedi-Arabië die ware islam zelf verraden door politiek heel pragmatisch te zijn en daarin nota bene een bondgenootschap met de VS – de grote Satan – aan te gaan. Het zeer conservatieve koningshuis van Saoedi-Arabië wil vooral zelf aan de macht blijven en is daarom fel anti-revolutionair, maar haar prediking van de ware islam heeft de soennitische variant van het revolutionaire Iran voortgebracht: IS die nu zowel de sjiieten als Saoedi-Arabië als verraders en dus als de grootste vijanden ziet. Tegelijkertijd blijft ook de liefde tussen Saoedi-Arabië en IS, waardoor de Arabische staten – en zelfs Turkije dat vóór het regime van de fundamentalistische Erdogan juist graag de bemiddelende rol tussen de soennieten en de sjiieten, tussen de moslimwereld en Israël en tussen het Westen en het Oosten speelde – heimelijk IS steunen in hun strijd tegen de sjiieten c.q. Iran die zijn macht in de regio flink heeft weten te versterken ten koste van de Arabieren (en waarvan de geschiedenis heeft bepaald dat die Rusland achter zich heeft terwijl de VS c.q. het Westen zich heeft verbonden aan Saoedi-Arabië).

3. IS daagt weliswaar de hele wereld uit, maar als de beweging die de daad bij het heilige woord voegt, kan IS ook rekenen op veel aanhang in de moslimwereld, temeer nu Saoedi-Arabië dat wahhabisme of salafisme in de hele wereld als de ware islam heeft verspreid. Weliswaar niet bij de geestelijke autoriteiten, welk ‘middeleeuws’ gezag nu juist door IS wordt ondermijnd, en ook niet bij de politieke machthebbers in de moslimwereld die immers uit zelfbehoud tegen revolutie zijn en voor wie IS dan ook een politieke bedreiging vormt, maar wel bij heel veel ‘gewone’ moslims in de wereld die vaak weinig toekomstperspectief hebben in het Westen of in de eigen, corrupte moslimwereld en voor wie IS avontuur biedt alsmede een unieke mogelijkheid om te participeren in de historische gebeurtenis van een heus kalifaat waarin volledig volgens de wetten van de islam wordt geleefd. Veel IS-leden zijn criminelen die geloven dat ze ondanks hun zonden direct in het paradijs komen als ze voor de zaak van de islam vechten zoals de Koran dat belooft (en IS trekt ook bewust psychopaten aan om zo haar terreur te kunnen uitoefenen) – zoals ook de EO vroeger altijd pronkte met ex-criminelen en ex-hoeren die het licht hadden gezien, maar in de islaminterpretatie van IS hoeft een crimineel zijn crimineel leven niet op te geven maar het slechts een politiek-religieus doel te geven. Veel moslimradicalisme ontstaat dan ook in de gevangenissen: de haat tegen de westerse samenleving blijft, maar men geeft het een hoger doel en komt zo met zichzelf in het reine. In de VS maakt men ook graag de vergelijking tussen IS en de Amerikaanse jeugd- en drugsbendes waarbij bv. de onthoofdingen door IS niet alleen Koran- maar ook drugsbendegeïnspireerd zouden zijn omdat bv. de Mexicaanse drugsbendes elkaar op wreedheid en terreur concurreren en daarom ook een traditie hebben ontwikkeld om de tegenstander levend te onthoofden. Maar uiteindelijk is IS toch een poging de zuivere islam in de praktijk te brengen, waartoe het eigentijdse middelen gebruikt, waardoor het zo’n gotspe is dat IS niets met de islam te maken zou hebben, maar die leugen vertellen alle westerse politici om de polarisatie tussen moslims en niet-moslims in hun land niet te stimuleren. Sowieso hebben de westerse ideologieën gefaald in de moslimwereld zodat daar het moslimfundamentalisme de dominante ideologie is geworden onder de bevolking: de revolutionaire moslimfundamentalisten weten met succes de bevolking te overtuigen dat hun corrupte politieke leiders in strijd met de islam handelen en dat alleen de terugkeer naar de zuivere islam hen zal bevrijden van corruptie in elke zin van het woord en hen zal opstuwen in de vaart der volkeren. De islam zal hen zo bevrijden van zowel hun corrupte, seculiere dictators als van de vernederende onderdrukking door de VS en Israël. Dat geloof in de eigen kracht door middel van een herbevestiging van de eigen culturele identiteit is overigens niet uniek voor de moslimcultuur maar zien we in bijna de hele wereld. Zeker nu de VS zich willen en financieel ook moeten terugtrekken, zien we nu ten minste drie nieuwe machten opkomen die zich alle opmaken voor een (proxy-)oorlog tegen de VS om hun autonomie en gelijkwaardigheid op te eisen: Rusland, China en de moslimwereld in de vorm van IS (qua soennieten) met daarbij nog van Iran (qua sjiieten) als een al eerder gerealiseerde macht die het Westen uitdaagt. En deze strijd is een postideologische strijd: de oude politiek ‘hervat’ zich doordat het een strijd is om macht en invloed in het eigen werelddeel (zonder bemoeienis of moralistisch vingertje van het westen) waarbij de grenzen van die invloedssferen worden bepaald door religie en cultuur (in plaats van politieke ideologieën zoals het liberalisme en socialisme). Daarbij is de islam wel net als het christendom een universalistische religie die uiteindelijk zijn leer in de hele wereld wil brengen en daarmee een bron van eeuwig conflict en strijd kan vormen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten